Các Blockchain Layer-1 đang được chú ý nhiều trong thời gian gần đây như Solana, Near, Avalanche, Fantom,… Vậy nền tảng kết nối các Blockchain theo mô hình “Internet of Blockchain” có đáng để chú ý?
Sau đây Coin6s sẽ cung cấp đầy đủ kiến thức về Cosmos và hệ sinh thái Cosmos – nền tảng Internet of Blockchain đầu tiên trên thị trường.

Cosmos là gì?
Cosmos (ATOM) là một mạng phi tập trung có thể kết nối các blockchains độc lập để tăng phạm vi tiếp cận và khả năng tương tác giữa chúng.
Cosmos là một Blockchain Layer 1, phát triển theo mô hình “Internet of Blockchain”.
Mục tiêu của Cosmos
Hiện nay, Cosmos đang giải quyết ba vấn đề lớn về blockchain cụ thể như sau:
- Khả năng mở rộng: Ethereum hiện đang chậm do nhiều dự án phát triển. Cosmos cung cấp một giải pháp nhằm tạo ra các vùng (các blockchain nhỏ khác) dựa trên nền tảng Cosmos SDK.
- Khả năng tương tác: Các blockchains không thể tương tác với nhau, cần phải tạo quá nhiều cầu nối. Cosmos tạo ra một cây cầu IBC kết nối mọi thứ.
- Khả năng nâng cấp: Cosmos luôn nỗ lực để có được khả năng nâng cấp tuyệt vời khi nâng cấp lên các phiên bản mới.

Ưu điểm Hệ sinh thái Cosmos
- Cosmos được sinh ra như một mạng lưới các dự án blockchain, nơi các blockchain có thể được kết nối.
- Hệ sinh thái tập trung xung quanh COSMOS Hub, sử dụng kết hợp công nghệ Tendermint và các thuật toán đồng thuận PoS để làm cho mô hình hoạt động của Cosmos trở nên khả thi và có nhiều tiềm năng phát triển.
- Dự án được đầu tư bởi quỹ đầu tư lớn
- Cosmos SDK là một khuôn khổ giúp đơn giản hóa việc xây dựng các blockchain an toàn dựa trên Tendermint BFT. Cosmos SDK cho phép các nhà phát triển dễ dàng tạo các blockchains dành riêng cho ứng dụng mà không cần phải viết mã mọi tính năng nhỏ từ đầu.
- IBC là một giao thức cho phép hai blockchains khác nhau chuyển các token giữa nhau. IBC sử dụng chức năng đồng thuận của Tendermint để cho phép chuyển các mã thông báo hoặc dữ liệu giữa chúng.
Cosmos Hub là gì?
Ngoài việc phát triển nền tảng của chúng tôi, Cosmos SDK, chúng tôi còn giúp các dự án phát triển các blockchains của riêng họ. Cosmos cũng đã tạo ra blockchain của riêng mình được gọi là Cosmos Hub.
Vai trò của Cosmos Hub là rất quan trọng. Nó là trái tim của Cosmos, giúp kết nối các blockchains trong hệ sinh thái thông qua cầu IBC. Trong suốt 4 năm phát triển IBC, Cosmos Hub hầu như không có gì ngoại trừ ATOM token, nhưng với việc hoàn thành cầu IBC vào tháng 3 năm nay, ATOM và Cosmos Hub nói chung sẽ bước sang một giai đoạn mới. Cosmos Hub sẽ là trung tâm kết nối các blockchains với nhau, vì vậy có rất nhiều tiền đổ vào Cosmos.

Token Cosmos
Token của hệ sinh thái Cosmos là ATOM token, token này hoạt động trên Blockchain Cosmos Hub.
ATOM Token:
- Marketcap: $2.2B.
- FDV: $5.4B.
- Rank: 51.
- Giá ATH: $22.36 (21/3/2021).
- Giá ATL: $0.12 (13/8/2020).
- Circulating Supply: 417,417,647 ATOM.
- Sàn list ATOM: Binance, Okex, Huobi, Kucoin,…
Số lượng dapp trên Cosmos
Cosmos là hệ sinh thái phát triển Internet of Blockchain đầu tiên trên thị trường, vì vậy số lượng dapp trên Cosmos là rất lớn.
Hiện có 249 Dapp đang phát triển trong hệ sinh thái Cosmos. Terra (LUNA), Torchain, Kava, Injectives để kể tên một số dapp nổi bật.
Nhà đầu tư của Cosmos
Bao gồm: SNX Holdings, Dragonfly Capital Partners, KR1, Cyber Fund, Interchain, Tendermint, Tendermint Ventures, Chorus One, Figment, P2P validator, Citadel,…
Là một blockchain thế hệ đầu tiên, các nhà đầu tư Cosmos có thể được coi là những nhà đầu tư lâu dài trên thị trường.
Và vì toàn bộ hệ sinh thái Cosmos thuộc về blockchain PoS (Proof-of-Stake), nhiều quỹ cũng là người xác nhận trong hệ sinh thái Cosmos ngoài việc đầu tư. Đây đều là những nhà đầu tư lâu năm, có quan hệ sâu sắc với dự án.
Những điểm nổi bật của hệ sinh thái Cosmos
Điểm nổi bật nhất của Cosmos so với các Blockchain Layer-1 khác đó là về công nghệ.
Các bạn có thể tìm thấy mô hình Internet of Blockchain ở nhiều blockchain khác như Polkadot, Avalanche, Polygon. Tuy nhiên, bên cạnh việc ra mắt sớm hơn, Cosmos cũng có cách tiếp cận khác về vấn đề này so với các đối thủ cạnh tranh.
Ở Polkadot, Avalanche, Polygon, họ sẽ tập trung vào việc kết nối giữa các chain trước sau đó sẽ xây dựng chain chủ đạo sau đó sẽ mở rộng ra các Chain khác.
Ở Cosmos, các blockchain nhỏ được phát triển từ 4 năm trước. Cosmos sau đó mới xây Bridge để kết nối sau. Và khi Cosmos hoàn thành IBC Bridge vào tháng 3 vừa rồi, Cosmos đã hoàn thành 100% roadmap của mình trong 4 năm, và kỷ nguyên Internet of Blockchain trên Cosmos đã bắt đầu.
Do đó mà Cosmos đang nhanh hơn trong cuộc đua của các “Internet of Blockchain”

Lộ trình tương lai: Cosmos Hub 2.0
Cosmos gần đây đã công bố các giai đoạn sắp tới của Cosmos Hub. Khi mạng lưới các mô hình blockchain hoàn chỉnh, giai đoạn tiếp theo của Cosmos sẽ là:
- Giao thức chuỗi chéo của Cosmos.
- Đặt cọc các dẫn xuất trên token ATOM.
- Đặt cược liên chuỗi để tăng cường bảo mật trên toàn hệ sinh thái Cosmos.
Những mảnh ghép trong hệ sinh thái Cosmos
Cosmos Hub
Nếu như với Polkadot, cả hệ chỉ đang chờ đấu giá Parachain, thì với Cosmos Hub, điểm bùng nổ chính là IBC.
Sau khi IBC ra mắt thì hệ sinh thái trên Cosmos Hub đã nhanh chóng phát triển. Hiện trên Cosmos Hub đang có 2 dự án nổi bật:
- Osmosis: AMM đầu tiên trên Cosmos, tận dụng được lợi thế đi đầu, thu hút được dòng vốn nhờ chương trình Liquidity Mining. TVL của Osmosis đang tăng rất nhanh trong thời gian qua, hiện đang ở mức $280 M.
- Emeris: Nền tảng phát triển UI/ UX cho Gravity DEX. Gravity DEX là dự án do chính Cosmos phát triển từ 9/2020, được sử ủng hộ lớn từ nhiều đối tác lớn của Cosmos.

Các mảnh ghép nối với cầu IBC
Cầu IBC (IBC Bridge) là một cây cầu liên chuỗi kết nối các blockchains trong hệ sinh thái Cosmos. Nó là cầu nối tốt nhất trong hệ sinh thái Cosmos và giúp lan tỏa các dòng giá trị trên toàn hệ thống.
Số lượng các dự án được kết nối với IBC cho thấy sức mạnh xuyên chuỗi của Cosmos. Hiện có hơn 15 dự án liên kết với IBC, trong đó có 8 dự án đang mở.
- Mạng Iris: Là trung tâm dịch vụ chuỗi chéo thế hệ tiếp theo dành cho DApp được xây dựng trên Cosmos SDK, IRIS Hub cho phép khả năng tương tác chuỗi chéo và cung cấp các mô-đun để hỗ trợ DeFi. Iris là dự án đầu tiên liên kết với IBC và là một trong số ít dự án được đầu tư trực tiếp bởi quỹ đầu tư của Cosmos, Tendermint Ventures. Tuy nhiên, hệ sinh thái Iris vẫn còn rất nhỏ, chỉ có hai dự án: Coinswap (AMM) và Upstick (NFT marketplace).
- Mạng Akash: Một thị trường điện toán đám mây phi tập trung, an toàn, minh bạch, kết nối những người cần tài nguyên máy tính (khách hàng) với những người có khả năng tính toán để thuê (nhà cung cấp).
- Tính bền bỉ: Hệ sinh thái các sản phẩm tài chính dành cho cả nhà đầu tư cá nhân và các tổ chức tài chính lớn. Persistence hy vọng sẽ thu hẹp khoảng cách giữa tài chính phi tập trung và nền kinh tế truyền thống và giúp phát triển các ứng dụng DeFi trên NFT.
- Cronos: Blockchain công cộng mã nguồn mở phi tập trung của Crypto.com. Một sàn giao dịch phi tập trung tương tự như Binance, được xây dựng trên Cosmos SDK.
- Regen Network: Giải pháp ứng dụng công nghệ blockchain trong các lĩnh vực giúp cải thiện môi trường toàn cầu như nông nghiệp, khí hậu, nước, giao dịch hàng hóa …
- Sentinel: Một lớp mạng cung cấp P2P, các ứng dụng phi tập trung và thị trường. Sentinel cho phép bất kỳ ai tạo mạng công cộng và riêng tư. Nó cho phép khách hàng, nhà cung cấp và người tiêu dùng tham gia vào mạng lưới.
- Bandchain: Dự án giao thức chuỗi khối (Oracle) trong lĩnh vực quản lý dữ liệu. Đây là lớp Web 3.0 xử lý các vấn đề về dữ liệu, độ tin cậy và chất lượng thông tin dữ liệu cho các ứng dụng Web 3.0. Bandchain hiện là dự án lớn thứ hai trên Oracle Array sau Chainlink.
- Thẩm thấu: AMM đầu tiên của Cosmos Hub với sự tăng trưởng nhanh chóng về khối lượng và TVL gần đây.
Càng nhiều dự án kết nối với IBC, hệ sinh thái Cosmos càng mạnh, vì vậy chúng ta cần quan tâm hơn đến các dự án này.

Những mảnh ghép tự phát triển một cách mạnh mẽ
Bên cạnh dòng giá trị Cross-chain trên Cosmos, bạn cũng nên để ý những Blockchain riêng lẻ, những Blockchain này với tiềm lực mạnh, đã tự xây dựng một hệ sinh thái riêng cho mình. Ở đây mình đề cập đến 4 Blockchain: Thorchain, Terra, Injective, Kava.
Terra (LUNA)
Đây là blockchain trên Cosmos đã tạo ra hợp đồng thông minh cách đây đúng một năm. Tại Terra, tất cả các dự án đều sử dụng UST và không có stablecoin truyền thống (USDC, USDT, v.v.) ở đây.
Terra hiện là blockchain có hệ sinh thái blockchain lớn nhất Cosmos với hơn 70 dự án. Về stablecoin, UST hiện là một trong 5 stablecoin hàng đầu được vốn hóa nhiều nhất trong tiền điện tử và hiện đang được phát triển trên nhiều blockchain khác cùng với Terra.
THORChain (RUNE)
THORChain ban đầu được xây dựng như một Cross-chain DEX, và sau khi hoàn tất Thorswap, Thorchain đã tiếp tục phát triển thành 1 hệ sinh thái.
Dưới đây là hệ sinh thái của Thorchain hiện nay. Do những tính năng ban đầu khá phù hợp để xây dựng DEX, nên đa phần các dự án trên THORChain là AMM:
- AMM: THORSwap, SKIP Exchange, BEPSwap, ASGARDEX, Defi Spot
- IDO Platform: THORSTARTER
- Wallet: THORWallet
- Yield Farming: Skyrim Finance (IDO trên THORSTARTER).
- Synthetic: Brokkr Finance
Kava (KAVA)
Hệ sinh thái Kava hiện tại đang có một số dapp cho chính đội ngũ Kava làm:
- Kava Mint: Nền tảng mint stablecoin USDX, tương tự như Maker DAO.
- Hard Protocol: Thị trường tiền tệ tương tự như Compound.
- Kava Swap: AMM.
- Wallet: Trust, Ledger.
Có thể thấy, các mảnh ghép trong hệ sinh thái Kava còn khá ít. Kavaswap chỉ được ra mắt cách đây vài ngày. Tuy nhiên, phát triển thành công AMM cũng là 1 bước đi lớn trong sự phát triển của Kava.
Injection (INJ)
Một giao thức xuyên chuỗi chéo được phát triển cho các ứng dụng tài chính sử dụng blockchain được gọi là Injective Chain. Nó có nhiều ứng dụng, một trong số đó là sàn giao dịch Injective, giống như những người tiền nhiệm của nó, đóng vai trò như một nơi để giao dịch các sản phẩm giao ngay và phái sinh.
Trong quá khứ, Injective đã tích cực kết nối với nhiều blockchain khác như BSC, Near và Polkadot.

Dự đoán về tương lai của Cosmos
Cả thị trường tiền điện tử nói chung và hệ sinh thái Cosmos nói riêng đều có các nguyên tắc cơ bản rất tốt, và trong thời kỳ tăng giá hoặc giảm giá, các dự án vẫn phải nỗ lực rất nhiều để phát triển.
Cosmos hiện đang hoàn thiện phần cơ sở hạ tầng sẽ là nền tảng cho sự phát triển của Cosmos trong tương lai.
Dưới đây là một số mốc quan trọng của hệ sinh thái Cosmos cần theo dõi trong tương lai gần:
- Gravity Bridge Mainnet: Cầu nối Cosmos – Ethereum sẽ mở rộng quy mô giao dịch ra ngoài hệ sinh thái Cosmos.
- Cross-chain Protocol trên Cosmos: Hiện trên Cosmos đang có 2 Cross-chain AMM là Osmosis và Gravity DEX, đây là tiền đề để phát triển thêm nhiều Cross-chain Protocol khác như Lending, Stablecoin, Synthetic,…
- Interchain Staking: Nếu tính năng này ra mắt thành công thì sẽ hạn chế được rất nhiều chi phí cho các Validator, đồng thời tăng tính bảo mật cho toàn bộ hệ sinh thái Cosmos.
- Những dự án khác kết nối với IBC: Càng nhiều dự án kết nối với IBC, hệ sinh thái Cross-chain trên Cosmos sẽ càng mạnh, và giá trị về ATOM sẽ càng nhiều. Đây cũng là 1 yếu tố mà các bạn nên để ý tới.
Cơ hội đầu tư trên Cosmos
Một số cơ hội đầu tư trên Cosmos
Tìm hiểu thêm: Atoms là gì? Những thông tin cần biết về Atoms

Kết luận
Bài viết này cung cấp một số thông tin về các dự án nổi bật trong hệ sinh thái Cosmos. Đây là một hệ sinh thái rất tiềm năng, nếu chúng ta chủ yếu tập trung vào việc xây dựng các blockchain nhỏ khác trong hệ sinh thái Cosmos dựa trên hệ sinh thái Cosmos, không chỉ nền tảng Cosmos SDK, mà còn là blockchain, chúng được kết nối chặt chẽ với nhau bằng một cầu IBC để hỗ trợ luồng các giá trị trong hệ thống.
Tìm hiểu thêm: Cách bán coin trên binance an toàn và hiệu quả